Koekje erbij?

Een van de beroemdste en best verkochte ontwerpen van de Glasfabriek Leerdam is koekjesdoos VS4053. Deze is ontworpen in 1934 door Jacques Boon (1899-1949) en meer dan 50 jaar in productie geweest: tot ver in de jaren ’80 van de 20ste eeuw! Heel veel Nederlanders kennen deze koekjesdoos uit hun jeugd waaruit zij één koekje aangeboden kregen bij de koffie of thee. De koekjesdoos was een enorm verkoopsucces en is een prachtig ontwerp.

Jacques Boon begon als 13 jarige te werken op de Glasfabriek Leerdam, rond 1920 belandde hij op de tekenkamer, waar hij zich ontwikkelde tot chef tekenkamer en ontwerper van gebruiksglas bij de glasfabriek. Boon was de drijvende kracht achter het succes van het huishoudglas van de Glasfabriek Leerdam, talloze serviezen, bowlstellen, asbakken en vazen zijn van zijn hand. Hij stierf op zijn vijftigste na een slopende ziekte, tot het eind doorwerken.

Aan de dekselknop en de kleur is nogal wat gesleuteld in die 50 jaar. In een presentatie in het kader van ‘De kracht van onze Nederlandse collecties’ (ondersteund door Vereniging Rembrandt en de Turing Foundation) wordt een variatie aan uitvoeringen van deze koekdoos met ontwerptekeningen, rip-offs in aardewerk en versies met huisvlijt deksels getoond. De tentoonstelling is daarmee ook de kickoff voor het Jacques Boon project. Boon signeerde vaak zijn ontwerpen niet maar noteerde wel de fabrieksnummers erop. Aan de hand van het handschrift van de fabrieksnummers en vergelijkend met de wel gesigneerde ontwerptekeningen kan hopelijk achterhaald worden welke van de hand van Boon zijn.

De koekdoos staat ook symbool voor een sociale geschiedenis. In de loop van de tentoonstelling gaan we op zoek naar herinneringen aan die koekjesdoos in de ouderlijke huizen van mensen. Wanneer kwam die doos tevoorschijn, alleen op zon- en feestdagen? Of alleen als er bezoek kwam? Of elke dag na school met een kop thee? Wat voor koekjes zaten er meestal in? Hoe werd het thuis genoemd: een koekjesdoos of koekjestrommel? En de hamvraag ‘hoeveel koekjes kreeg je?’